Strategia dla Adwokatury – czy to właściwa droga?

W badaniu „Strategia dla Adwokatury” wzięło udział prawie 9 tysięcy osób,  co stanowi 39% wszystkich adwokatów (prawie 14 tys.) i aplikantów adwokackich (ponad 8 tys ) link. Z uwagi na bardzo duży procent uzyskanych odpowiedzi zebrane wyniki badania należy uznać za reprezentatywne.

Co najbardziej zaskakuje w tym badaniu ankietowym to chyba sama lista pytań. Czytając poszczególne pytania ankiety można mieć wrażenie, że strategia Adwokatury nie koniecznie opierać się ma na wizjonerskim i innowacyjnym spojrzeniu, a raczej na walce o utrzymanie pozycji rynkowej, obawie przed wzrostem konkurencji także ze strony samorządu radcowskiego.

Brak aprobaty dla połączenia zawodów adwokata i radcy prawnego

Aż 65% respondentów jest przeciwnych połączeniu zawodów – adwokata i radcy prawnego

Jako główne motywacje przeciwników połączenia samorządu adwokackiego z samorządem radcowskim wskazywane są:

• różnice prawno ustrojowe pozycji samorządów (3512 głosów)
• odmienność tradycji i historii (3043 głosów)
• różnice w zasadach etycznych (1481 głosów)
• inne powody (817 głosów)
• słabsze przygotowanie do wykonywania zawodu podczas aplikacji (686 głosów)

Czy naprawdę wskazane argumenty są rzeczywistymi przyczynami niechęci do połączenia obu samorządów?  Trudno oprzeć się wrażeniu, że przynajmniej część z nich wydaje się mało racjonalna.

Zmiana kryteriów naboru na aplikację

Na pytanie czy Adwokatura powinna starać się zmienić kryteria naboru na aplikację adwokacką na identyczne z kryteriami naboru na aplikację sądową – 57% respondentów to zwolennicy tego rozwiązania. Pytanie jednak jakie się nasuwa to  jakie są rzeczywiste motywy takiego głosowania, podniesienie jakości szkolenia czy ograniczenie dostępu do zawodu?

Obawa przed konkurencją

Jednocześnie jedno z pytań ankiety brzmi : Czy Adwokatura powinna walczyć o wzrost liczebności adwokatów zakładając, że będzie rosnąć liczba członków samorządu radcowskiego ?

 Wśród osób, które udzieliły odpowiedzi, aż 75% to przeciwnicy – co wyraźnie pokazuje, że adwokaci obawiają się konkurencji, tak kolejnych pokoleń adwokatów jak też radców prawnych.

Samo pytanie jest skonstruowane w taki sposób, iż pokazuje, że strategia adwokatów w znacznym stopniu ma się koncentrować wokół konkurowania z samorządem radcowskim, a to nie może prowadzić do niczego dobrego.

Obawy adwokatów co zrozumiałe wzrastają w szczególności w kontekście zrównania uprawnień obu zawodów.

Szkoda, że samorządy nie dostrzegają faktu, że współpraca i wspólne działanie w kierunku poszerzania rynku mogłoby przynieść znacznie lepsze, wymierne efekty, niż rywalizacja.

Co ciekawe, przeciwnicy połączenia zawodów, szczególnie adwokaci, podkreślają jako jedną z głównych przeszkód możliwość wykonywania  przez radców prawnych zawodu w ramach umowy o pracę. Tymczasem z badania wynika, że aż 70% respondentów uważa , że należy rozważyć możliwość eliminacji zakazu zatrudnienia adwokatów na podstawie umowy o pracę.

Złagodzenie zakazu reklamy

Zasady etyki adwokatów są bardzo rygorystyczne jeżeli chodzi o kwestę promocji, reklamy zwłaszcza w porównaniu do samorządu radcowskiego. Badanie pokazało jednak, że 68% respondentów uważa, że zasady etyki odnoszące się do udziału adwokatów w reklamie i promocji należy złagodzić.

Sam samorząd adwokacki dostrzegł już jakiś czas temu konieczność reklamy, promocji i  wykorzystywał to narzędzie,  a zarazem nie dał do tej pory takiej możliwości swoim członkom.

Trudno na rynku nie dostrzec wyraźnej dysproporcji w aktywności promocyjnej radców prawnych i adwokatów. Szczególnie w kontekście zrównania uprawnień obu zawodów, a także coraz większej konkurencji na rynku usług prawnych utrzymywanie rygorystycznych ograniczeń w promocji adwokatów, w dłuższej perspektywie będzie musiało odbić się negatywnie dla tego środowiska.

Widać, że środowisko dostrzega ten problem bo 94% respondentów uważa, że Adwokatura powinna prowadzić akcję wizerunkową promującą zawód adwokata i usługi adwokackie.

Czy nie uważacie,  że współdziałanie a nie rywalizacja powinna być celem? Powiedzmy szczerze, największe kancelarie, które też w największym stopniu kształtują ten rynek usług prawnych „zatrudniają” zarówno radców prawnych jak i adwokatów i oba te zawody doskonale współpracują, a nawet więcej, poza tytułem na wizytówce niczym się nie różnią w swojej pracy. Nie rodzaj ukończonej aplikacji ani historia samorządu decyduje o tym czy są lepszymi, czy gorszymi prawnikami.